"Περί Επιμελείας Ψυχής"

Ομιλία ΣΤ'
ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

“Μετανοείτε, ήγγικε γαρ η βασιλεία των Ουρανών”
(Μτ. γ’ 2)

Η αμαρτία καθώς δεν είναι το επιζητούμενο αγαθό, φανερώνοντας την αισχρή μορφή της, επιφέρει μεταμέλεια και θλίψη.

Η μεταμέλεια είναι διάθεση επιστροφής προς τον Θεό, από τον Οποίο είχε απομακρυνθεί. Ζητάει με αυτό τον τρόπο, την κοινωνία με Αυτόν και το έλεός Του. Η φιλανθρωπία του Θεού, που δεν θέλει να χαθεί κανείς, αλλά θέλει για όλους να έλθουν σε επίγνωση της αλήθειας και να σωθούν, όχι μόνο δέχεται τη μετάνοια εκείνων που με τη θέλησή τοτυς μετανόησαν μετά τη συναίσθηση των αμαρτιών τους, αλλά και προσκαλεί σε μετάνοια αυτούς που από αναισθησία και πώρωση έχουν κυλισθεί στην αμαρτία, με σκοπό να σώσει και αυτούς.

Ετοιμάστε την οδό του Κυρίου,
~ Κάντε ίσιους και ομαλούς τους δρόμους από τους οποίους θα περάσει (προπαρασκευάστε δηλαδή τις καρδιές σας, για να σας επισκεφτεί ο Λυτρωτής).
~ Κάθε φαράγγι θα γεμίσει (θα σκεπαστούν τα χάσματα που η έλλειψη της αρετής δημιουργεί στις ψυχές)
~ Κάθε όρος και βουνό θα χαμηλώσει και θα ισοπεδωθεί (κάθε εγωισμός και υψηλοφροσύνη που εμποδίζει τη λυτρωτική Χάρη του Θεού θα εξαλειφθεί και θα σβήσει από τις ψυχές)
~ Τα στραβά και ανώμαλα μονοπάτια θα γίνουν ευθεία και οι πετρώδεις δρόμοι ομαλοί (ανωμαλίες και τραχύτητες και ιδιοτροπίες, που προκαλούνται από τα πάθη, θα φύγουν από τις ψυχές, για να υποδεχθούν οι ψυχές τον Σωτήρα)
{Ησαίας μ’ 3 & νβ’ 10, Λουκάς γ 3-6}

Θεία φιλανθρωπία, φανέρωσε καθαρά τη θέληση του Θεού να σωθούν όλοι και κανείς να μην παραμείνει στην απώλεια.

Η ηθική κατάσταση παρεμπόδιζε τη Χάρη της σωτηρίας να ενεργήσει στον αμαρτωλό, στον άνθρωπο δηλαδή που είχε καταπέσει ηθικά και δεν σηκωνόταν, αλλά κυλιόταν μέσα στη λάσπη της αμαρτίας.

Καμιά κοινωνία δεν μπορεί να υπάρξει μεταξύ φωτός και σκότους. Το πνεύμα της Χάριτος, προκειμένου να σώσει τον άνθρωπο, πρέπει να τον βρει καθαρό, για να αναπαυθεί σ’αυτόν.

Πρόκειται για την υιοθεσία από τον επουράνιο Πατέρα, πρόκειται για τη συναρίθμησή του με τους αγγέλους και τους αγίους. Πρόκειται για τη θέωση του ανθρώπου. Γι’αυτόν το λόγο και απαιτείται βάπτισμα μετανοίας, καθαρότητα του βίου, ηθική προετοιμασία και προπαρασκευή.

...Ως εκ τούτου, ο μεγάλος επιζητούμενος σκοπός απαιτεί την καθαρότητα.

Για τον αγιασμό του ανθρώπου απαιτείτο η μετάνοια, η επιστροφή προς τον Θεό, το βάπτισμα της μετανοίας, που είναι το καθαρτήριο λουτρό της μολυσμένης ψυχής και του σώματος. Άρα απαιτείτο η εκούσια συγκατάθεση του ανθρώπου, απαιτείτο η αυθόρμητη προσέλευση, η θεληματική επιστροφή, η είσοδος στο λουτρό της αναγεννήσεως, ώστε δια μέσου αυτού να καθαριστεί, να αγιαστεί και να σωθεί.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Χάρη δεν σώζει, ακόμη και αν είναι Χάρη του Θεού, δίχως τη συγκατάθεση του ανθρώπου.

Όπου πλησιάζει το πνεύμα της μετανοίας, εκεί διαλύεται κάθε αμαρτία και κατατροπώνονται όλοι οι αποτρόπαιοι δαίμονες.

Οφείλουμε να μην χρονοτριβούμε, αλλά να σπεύδουμε να μετανοούμε, ώστε το πάθος να μη γίνεται χρόνιο και καθιστά την ψυχή ανίατη.