"Περί Επιμελείας Ψυχής"

Ομιλία Δ'
ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΜΕ ΗΘΙΚΩΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ

“Εαν ουν ο Υιός ελευθερώσει υμάς όντως ελεύθεροι έσεσθε”
(Ιω. η’ 36)

“αυτός που θέλει να σώσει την ψυχή του πρέπει να τη χάσει. Αυτός ο οποίος χάσει την ψυχή του για μένα, αυτός θα τη σώσει” (Λκ. θ’ 24) . Δίδαξε δηλαδή ότι μόνο με την αυταπάρνηση μπορούμε να σωθούμε. Πράγματι, για να γίνουμε ηθικώς ελεύθεροι, είναι ανάγκη να απαρνηθούμε τον εαυτό μας, να σηκώσουμε τον σταυρό στον ώμο και να ακολουθήσουμε τον Υιό του Θεού που μας καλεί να μας ελευθερώσει.

Εφόσον αφουγκρασθούμε το κήρυγμα του Σωτήρα μας Χριστού, …, απαρνούμενοι το νόμο της σάρκας μ εόλα τα πάθη και τις επιθυμίες, σηκώνουμε τον σταυρό, υπομένοντας για χάρη του νόμου του Θεού κάθε κακοπάθεια. Ο τρόπος, λοιπόν, για να παραμείνουμε ελεύθεροι είναι η νέκρωση του θελήματος της σάρκας, η αποδοχή της ενέργειας του θελήματος του πνεύματος και η υποταγή του μικρότερου στο μεγαλύτερο.

“ο δε Κύριος το πνεύμα έστιν”

“καθένας που πράττει την αμαρτία είναι δούλος της αμαρτίας” (Ιωαν. η’ 34)

“Αυτός που λέει “Τον γνώρισα” και δεν τηρεί τις εντολές Του, είναι ψεύτης. Δεν υπάρχει αλήθεια σε αυτόν. Αυτός όμως που τηρεί τον λόγο Του, αληθινά αισθάνεται ότι η αγάπη του Θεού έχει γεμίσει την καρδιά του.” (Α’ Ιω. β’ 3-6)

ακολουθούμε τον Χριστό, συνταυτίζοντας της θέληση της δική μας με τη θέληση Εκείνου, ούτως ώστε καθώς ενεργούμε, ταυτόχρονα να ενεργείται μέσα μας όχι το δικό μας θέλημα αλλά το θέλημα του Θεού.

Είναι ανάγκη το πνεύμα μας να ακολουθεί το πνεύμα του Κυρίου, η καρδιά μας να είναι προσκολλημένη σε Αυτόν, η δε θέλησή μας να συνταυτίζεται προς τη θέλησή Του.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αυταπάρνηση από το να υποτάσσεται το θέλημα της σάρκας στο θέλημα του πνεύματος.

Πλανώνται αυτοί που φρονούν ότι είναι χριστιανοί, δηλαδοί ακόλουθοι του Χριστού, γιατί φέρουν το όνομά Του, ακούν τις εντολές Του και τις αποστηθίζουν, ενώ απέχουν πολύ από το να εμπιστευθούν τον εαυτό τους στο θείο θέλημα, αποτασσόμενοι την αμαρτία και συντασσόμενοι στο θέλημα του Θεού, τη στιγμή που :
~ παραμελούν να στολίσουν τον εαυτό τους με ριστιανικές αρετές,
~ είναι υποδουλωμένοι στα πάθη και τις επιθυμίες, υπακούοντας δτον νόμο της αμαρτίας,
~ δεν υπάρχει τίποτα το χριστιανικό στο βίο τους, στον τρόπο ζωής τους, στα έργα τους, στις επιδιώξεις τους, στα χείλη και την καρδιά τους, στον νου και τις αποφάσεις τους.

“Διότι δίκαιοι και άξιοι αμοιβής ενώπιον του Θεού δεν είναι αυτοί που ακούν και γνωρίζουν τον Νόμο, αλλά όσοι τον τηρούν και τον εφαρμόζουν” (Ρωμ. β’ 13)

Εκείνος όμως που έσκυψε με πολλή προσοχή και μελέτησε τον τέλειο νόμο του Ευαγγελίου, αυτόν που χαρίζει ηθική ελευθερία, κι έμεινε σταθερός σ’αυτόν, δεν έγινε ακροατής που λησμονεί, αλλά τηρητής των έργων που διατάζει ο νόμος, αυτός θα είναι μακάριος και τρισευτυχισμένος για την τήρηση του θείου θελήματος.

Να επισκέπτεται κανείς με αγάπη και καλοσύνη … για να προσφέρει προστασία και παρηγοριά στις θλίψεις, και συγχρόνως να τηρεί τον εαυτό του καθαρό και αμόλυντο από την αμαρτία που κυριαρχεί στον κόσμο (Ιακ. α’ 22-27)

αυτό είναι Χριστιανισμός, αυτός είναι νόμος ελευθερίας : να συνυπάρχει η γνώση με την πράξη, γνώση δηλαδή του νόμου και τήρησή του.

Αν κανείς ορθά πιστέψει στον Πατέρα και στον Υιό και στο Άγιο Πνεύμα, αλλά δεν έχει ενάρετο βίο, κανένα κέρδος σωτηρίας δεν αποκομίζει.

Λέει ο Μέγας Βασίλειος : “χρειάζεται να έχει γνώση των θείων Γραφών. Να είναι απερίσπαστος, αφιλάργυρος, να αγαπά την ησυχία, να είναι θεόφιλος, φιλόπτωχος, να καταπολεμά την οργή, να είναι αμνησίκακος, να ωφελεί με την παρουσία του όσους τον πλησιάζουν, να είναι ακενόδοξος, ανυπερήφανος, να μην αποζητεί τις κολακείες, να είναι απλός και τίποτα να μην προτιμάει περισσότερο από τον Θεό.” (Περί αρετής)

Ο Χριστιανισμός δεν είναι σύστημα φιλοσοφικό, ούτε εδρεύει στο γνωστικό του ανθρώπου, αλλά και στο βουλητικό και το συναισθηματικό, γιατί ο Χριστιανισμός δεν έχει σαν αρχή την μόρφωση απλώς του πνεύματος, αλλά και τη διάπλαση της καρδιάς, γι’αυτό δεν απαιτεί από τους πιστούς του μόνο τη γνώση των θεωριών του, αλλά και την εφαρμογή τους. Παράλληλα, απαιτεί και τη συνεργασία της θέλησης, προκειμένου να δεχθεί τις αρχές και τις θεωρίες ως θείες, ως σωτήριες και να τις εφαρμόζει στη ζωή του. Ζητάει δε και τη συνδρομή του συναισθήματος, για να μπορέσει με πόθο και αγάπη να αφοσιωθεί στο έργο αυτό και να αφιερωθεί με όλη του την ψυχή και την καρδιά στο έργο του Χριαστιανισμού.

Ο Χριστιανισμός θέλει ολόκληρο τον άνθρωπο, γιατί προτίθεται να τον αναγεννήσει, να τον αναπλάσει, να εμφυσήσει σε αυτόν εκ νέου θρησκευτικό και ηθικό βίο.

Ο Χριστιανισμός είναι φιλοσοφικό και συγχρόνως θρησκευτικό και ηθικό οικοδόμημα, που υπόσχεται να διδάξει τις πιο υψηλές φιλοσοφικές αλήθειες, να καθοδηγήσει τον άνθρωπο στην οδό τη σωτηρίας και να αγιάσει τον βίο του πάνω στη γη.

Υπόσχεται να συμφιλιώσει τον άνθρωπο με τον Θεό, να τον αναδείξει αληθινή εικόνα και ομοίωμά Του, να τον ανεβάσει στον Ουρανό και να του χαρίσει την αιωνιότητα και να χαρίσει την ευδαιμονία.

Γνήσιοι ακόλουθοί του δεν είναι αυτοί που μόνο με τα λόγια δέχονται και με τα έργα αντικρούυουν τις αρχές, αλλά μόνο όσοι τις ασπάζονται με έργα και με λόγια ρυθμίζουν τη ζωή τους, τους τρόπους και τις συνήθειές τους, σύμφωνα με τις θείες εντολές του Χριστιανισμού.

“Δεν θα μπει στη βασιλεία των Ουρανών αυτός που μου λέει “Κύριε, Κύριε”, αλλά αυτός που πράττει στο θέλημα του Πατέρα μου, που είναι στους Ουρανούς” (Μτ. ζ’ 21)

Ο Χριστιανισμός δεν είναι μόνο γνώση, αλλά και αντίληψη, και ζητάει να διδάξει στον άνθρωπο πρώτα τη γνώση του αληθινού Θεού και έπειτα να αναδείξει την καρδιά του σκηνή αγία. Ώστε να μπορεί να κατοικηθεί από τον Θεό.
Για τον μεγάλο αυτό σκοπό, ζητάει από τον άνθρωπο να τον ακολουθήσει με αυταπάρνηση. … γίνεται ηθικώς ελεύθερος, έτσι ώστε και τον εαυτό του τελειοποιεί και προετοιμάζει, αλλά και συντελεί στην ευόδωση του μεγάλου σκοπού της αποστολής του Χριστιανισμού.

Τελειοποιούμαστε και αγιαζόμαστε.
Συνεργαζόμαστε για την εκπλήρωση του μεγάλου έργου του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού.

Ας ενδυθούμε τα όπλα του φωτός, δηλαδή τα έργα της αρετής. Ας βαδίζουμε στη ζωή μας με ευπρέπεια και σεμνότητα.